Iedere ouder wil dat kinderen gezond eten, veel bewegen en lekker in hun vel zitten. Ouders doen thuis wat ze kunnen om hun kind een goede start te geven. Ook steeds meer scholen zijn daarmee bezig en vinden het belangrijk om kinderen kennis te laten maken met bijvoorbeeld moestuinen en gezond eten. Maar scholen hebben weinig tijd en soms ook weinig kennis om hier veel aandacht aan te besteden. Daarom heeft Gemeente Ede sinds kort een Gezonde School Coördinator aangesteld. Scholen kunnen hierdoor gratis gebruik maken van ondersteuning bij voedselonderwijs op hun school.
Gezonde School Coördinator gemeente Ede
Sacha van Wetten is enthousiast om als Gezonde School Coördinator in gemeente Ede scholen en ouders te ondersteunen bij gezonde voeding. “Ik ben altijd al heel geïnteresseerd geweest in koken, voedsel en waar het vandaan komt. Tijdens mijn opleiding Milieuwetenschappen was ik al heel geïnteresseerd in het thema voedsel en hoe we kunnen zorgen dat gezond voedsel voor iedereen bereikbaar is.”
Als Gezonde School Coördinator ondersteunt Sacha scholen om ze op weg te helpen met gezonde voeding op school. “Ik ben veel op de scholen zelf aanwezig en neem de school werk uit handen. Er is een ‘menukaart’ waarop heel veel mogelijkheden staan voor scholen om iets te doen met gezonde voeding. Ik kan samen met de scholen verkennen wat bij de school past en de verschillende partijen en initiatieven betrekken en daarbij ook praktisch ondersteunen. Dit helpt bij het creëren van draagvlak en enthousiasme bij ouders, het team op school en kinderen. Op het thema voeding heeft iedere school heeft eigen wensen, waarbij de scholen hun eigen tempo bepalen. Het is echt maatwerk wat we als Gezonde School Coördinator doen, we kijken wat er past bij een school.”
Ideeën voor gezonde voeding op school
Er zijn verschillende projecten waarvan scholen gebruik kunnen maken. “Een leuk initiatief is bijvoorbeeld het project Klasse Moestuin, dat wordt begeleid door IVN Het Groene Wiel. Bij dat project krijgen scholen moestuinbakken, zaden en uitleg zodat ze met een klas een seizoen lang aan de moestuin kunnen werken. Kookworkshops zijn ook altijd erg leuk om te doen met kinderen. Verder zijn er Smaaklessen ontwikkeld door de Wageningen Universiteit, waar scholen gebruik van kunnen maken. Het project EU-schoolfruit is ook een mooie stap die scholen kunnen zetten. Daarbij krijgen scholen een half jaar lang vers fruit aangeleverd wat ze meerdere keren per week aan alle kinderen van de school kunnen uitdelen.”
Gastlessen op scholen in gemeente Ede
De Gezonde School Coördinator is nu een paar maanden actief in Ede en heeft al een aantal scholen geholpen. “Bij de Edese Scholen Vereniging heb ik bijvoorbeeld leuke gastlessen gegeven, voor iedere groep wat anders. De onderbouw heeft zelf smoothies gemaakt van groenten en fruit, ze hebben iets geleerd over bewerkt en onbewerkt voedsel en jam gemaakt. In de bovenbouw hebben we het gecombineerd met de lessen begrijpend lezen. Ze hebben iets gelezen over de Schijf van Vijf en daarna een wrap gemaakt met zelfgemaakte kruidenkaas.”
“Het was erg leuk om die gastlessen te geven. Hier kan ik mijn passie voor lekker en gezond eten in kwijt en overbrengen op de kinderen. Het enthousiasme en de nieuwsgierigheid van de kinderen zijn bijzonder om mee te maken. Ik was ook verrast over de impact die je kan hebben met bijvoorbeeld een gastles. Eerst zeggen kinderen ‘lust ik niet’, maar als ze met z’n allen bezig zijn geweest willen ze het toch wel proberen.”
Kennis over voedsel is belangrijk
“Voedseleducatie is heel belangrijk, want jong geleerd is oud gedaan. Als je jong bent ontwikkel je gewoontes, kennis en voedselvaardigheden waar je later veel profijt van hebt; je hebt er fysiek en mentaal veel baat bij. Gezond gedrag begint met kennis over waar eten vandaan komt, hoe groenten groeien, wat wanneer groeit. Eten is de basis van het leven, het is eigenlijk gek dat je hier niet standaard over leert op school. Hoe voedsel groeit en hoe je het bereidt zou eigenlijk een vast onderdeel moeten zijn van het curriculum van een school.”
Ouders zijn belangrijk bij gezonde voeding op school
Ouders spelen een belangrijke rol bij gezonde voeding op school. “Het enthousiasme van de ouders is noodzakelijk, want als scholen niet weten dat er draagvlak voor is zullen scholen minder snel veranderingen voorstellen.” Denk aan afspraken over een gezonde pauzehap, gezonder trakteren of alleen water drinken op school. “Het is belangrijk dat ouders aan de school laten weten dat ze het thema gezonde voeding op school belangrijk vinden, dat stimuleert de school om er mee aan de gang te gaan.” Enthousiaste ouders zijn een grote hulp, zij kunnen als ambassadeur bijvoorbeeld andere ouders enthousiast maken en het goede voorbeeld geven. Maar ook praktisch zijn enthousiaste ouders heel belangrijk. “Een programma als EU-schoolfruit bijvoorbeeld, daarbij is het voor een school heel handig als ouders helpen met het snijden en uitdelen van fruit. Ook bij gastlessen is het fijn als ouders kunnen helpen. Dan merk je ook duidelijk dat ouders heel enthousiast worden om nog meer te doen met dit thema binnen de school.”
Tips voor scholen en ouders
“Ouders raden wij aan om contact op te nemen met de leerkracht, de directie of de ouderraad van de school om te vragen naar het voedingsbeleid. Zij kunnen hen wijzen op de gratis ondersteuning die er mogelijk is of hulp bieden bij gezonde voeding op school. Een succesfactor voor scholen is het combineren van lessen over voeding met reguliere vakken zoals begrijpend lezen of rekenen. Dat werkt voor veel scholen heel goed omdat dit zo geen extra tijd kost. Verder zijn er ook meerdere subsidiemogelijkheden voor scholen. Bijvoorbeeld de subsidie groen schoolplein, de subsidie Food, maar ook subsidies vanuit Jong Leren Eten of vanuit het Ondersteuningsaanbod Gezonde School. Scholen kunnen daar van alles mee doen, gastlessen betalen, een moestuin aanleggen, een verrijdbare keuken aanschaffen. Er is van alles mogelijk en wij kunnen scholen ondersteunen met het aanvragen, besteden en verantwoorden van subsidies.”
Interesse in voedselonderwijs op scholen in gemeente Ede? Neem contact op met Sacha van Wetten via voedselonderwijs@ede.nl.
